पुणे : पुणे महानगरपालिकेची निवडणूक ४ सदस्यीय प्रभाग रचनेनुसार होणार आहे. २०११ च्या जनगणनेनुसार प्रभाग रचना करावी, असा आदेश राज्य सरकारच्या नगरविकास विभागाने दिला आहे. त्यानुसार, पुण्यात ४२ प्रभाग असतील आणि नगरसेवकांची संख्या १६५ राहील. पुणे महानगरपालिकेची मुदत १४ फेब्रुवारी २०२२ रोजी संपली. त्यापूर्वी प्रभाग रचनेसाठी एक, दोन किंवा तीन सदस्यीय प्रभागांवर चर्चा झाली होती. अखेर, महाविकास आघाडी सरकारने तीन सदस्यीय प्रभाग रचनेचा निर्णय घेतला आणि त्यानुसार प्रभाग रचना जाहीर केली. यावरून भाजप आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस यांच्यात आरोप-प्रत्यारोप झाले.
सर्वोच्च न्यायालयाने स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका चार महिन्यांत घेण्याचे आदेश दिले आहेत. त्यामुळे पुणे महानगरपालिकेची निवडणूक होण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे. नगरविकास विभागाने पुणे महानगरपालिकेसाठी चार सदस्यीय प्रभाग रचना तयार करण्याचे निर्देश दिले आहेत. मुंबई महानगरपालिका वगळता इतर सर्व महानगरपालिकांच्या निवडणुका चार सदस्यीय प्रभाग रचनेनुसार होतील. २०११च्या जनगणनेनुसार पुणे महानगरपालिकेत समाविष्ट ३२ गावांसह एकूण लोकसंख्या ३४ लाख ८१ हजार ९०० होती. त्यानुसार ४२ प्रभाग आणि १६५ नगरसेवक असतील.
प्रभाग रचनेची प्रक्रिया
महानगरपालिका निवडणुकीसाठी प्रारूप प्रभाग रचना तयार करून पालिका आयुक्तांनी राज्य निवडणूक आयोगाकडे सादर करावी. त्यानंतर राज्य निवडणूक आयोगाने नियुक्त केलेला अधिकारी प्रारूप प्रभाग रचनेला मान्यता देईल. मग आयुक्तांनी प्रारूप प्रभाग रचना प्रसिद्ध करावी. या रचनेवर प्राप्त हरकती आणि सूचनांवर राज्य सरकारने नियुक्त केलेल्या अधिकाऱ्यामार्फत सुनावणी होईल. सुनावणीनंतर अंतिम प्रभाग रचना राज्य निवडणूक आयोगाच्या मान्यतेसाठी सादर केली जाईल. आयोगाने मान्यता दिल्यानंतर आयुक्त अंतिम प्रभाग रचना प्रसिद्ध करतील.
प्रभाग रचनेची मार्गदर्शक तत्त्वे
प्रभाग रचना उत्तर दिशेपासून सुरू करावी, मग ईशान्य, पूर्व, पश्चिम आणि शेवटी दक्षिणेकडे सरकावे. प्रभागांना याच क्रमाने क्रमांक द्यावेत. प्रभाग रचना करताना भौगोलिक सलगता राखावी. सीमारेषा ठरवताना रस्ते, गल्ल्या, नद्या, नाले, डोंगर, फ्लायओव्हर यांसारख्या नैसर्गिक मर्यादांचा विचार करावा. एका इमारती, चाळी किंवा घराचे विभाजन दोन प्रभागांत होणार नाही याची काळजी घ्यावी. सर्व जागा कोणत्या ना कोणत्या प्रभागात समाविष्ट झाल्या पाहिजेत. सीमांचे वर्णन करताना रस्ते, नाले, नद्या, सिटी सर्व्हे नंबर यांचा उल्लेख करावा. वस्त्यांचे शक्यतो विभाजन टाळावे.
प्रभाग रचना समिती
प्रारूप प्रभाग रचना तयार करण्यासाठी आयुक्तांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन होईल. यात स्थानिक स्वराज्य संस्थेची माहिती असलेला अधिकारी, प्रभाग रचनेशी संबंधित अधिकारी, नगर रचनाकार, संगणक तज्ज्ञ आणि आवश्यकतेनुसार इतर अधिकाऱ्यांचा समावेश असेल, असे आदेशात नमूद आहे.
महत्वाच्या बातम्या
-शिंदेसेना पुण्यात वेगळी चूल मांडणार? धंगेकरांकडून एकट्याने लढण्याचा आग्रह, शिंदेंचा निर्णय काय?
-सुसंस्कृत पुण्यात आणखी धक्कादायक घटना; हुंडा अन् सासरच्या छळाला कंटाळून उचललं टोकाचं पाऊल
-लग्न केलं अन् १३चं दिवसात संसार उद्ध्वस्त, ‘राजा’ची सोनम निघाली बेवफा
-गणेशोत्सवाबाबत उच्च न्यायालयाच्या महत्वाचा निर्णय; मूर्तिकार अन् मंडळाचा मार्ग झाला मोकळा